Điều gì sẽ xảy ra nếu có một loại tiền điện tử sẽ cung cấp cùng một phần nguồn cung của nó cho mọi người? Sẽ không có bất kỳ sự phân phối hay phân chia nào dựa trên chủng tộc, xuất thân, địa vị xã hội hay giới tính mà là sự chia sẻ bình đẳng cho tất cả mọi người. Đó là những gì Worldcoin đang cố gắng thực hiện.
Và mặc dù điều này nghe có vẻ là một ý tưởng tuyệt vời, nhưng đến nay, Worldcoin vẫn nằm trong vùng “red flag”. Kể từ khi bắt đầu, dự án đã gây tranh cãi. Bên cạnh đó còn xuất hiện nhiều cảnh báo liên quan đến dự án hơn bao giờ hết. Dẫu vậy, chúng ta cũng không nên vội kết luận. Trước tiên, hãy tìm hiểu xem Worldcoin là gì.
Worldcoin là gì?
Worldcoin là một trong những dự án gây tranh cãi nhất trong thế giới tiền điện tử. Worldcoin đã tuyên bố rằng sứ mệnh của họ là xây dựng mạng lưới danh tính và tài chính lớn nhất thế giới để phục vụ mọi người trong nền kinh tế. Đội ngũ đằng sau dự án tin rằng nền kinh tế toàn cầu thuộc về tất cả mọi người và họ đang tạo và thiết kế dự án của mình với ý tưởng này trong đầu.

Countries where Worldcoin is operating + number of users. Source: worldcoin.org
Như được nêu trên trang web của họ, Worldcoin nhắm mục tiêu tạo ra quyền truy cập phổ biến vào nền kinh tế toàn cầu bất kể quốc gia hay nền tảng. Điều này nhằm hưởng lợi cho tất cả mọi người trên hành tinh thông qua việc phân phối cổ phần bình đẳng của token Worldcoin.
Theo người sáng lập dự án, Sam Altman, một trong những mục tiêu chính của Worldcoin là trở thành mạng lưới mà Thu Nhập Cơ Bản (UBI) có thể được phân phối lại. UBI là một lý thuyết gây tranh cãi, nhưng nó tuyên bố rằng mọi người nên có khả năng đáp ứng nhu cầu sinh sống cơ bản nhờ sự hỗ trợ và trợ cấp từ chính phủ dưới dạng UBI.
Mặc dù khái niệm lý thuyết đằng sau điều này có thể là hợp lý, trong thực tế, nó có thể gây ra vô số vấn đề, mà nhóm phát triển dự án hoàn toàn không quan tâm đến cho tới hiện tại. Tuy nhiên, họ đang xây dựng dự án nhờ vào một số hệ thống và công nghệ mới mà họ đã phát triển. Một số trong số đó cũng gây tranh cãi và gặp sự phản đối rõ ràng từ phía người dùng tiềm năng trong tương lai.
Worldcoin hoạt động như thế nào?
Worldcoin là token ERC-20 của Ethereum và sử dụng Optimistic Rollups như là công nghệ mở rộng chính của nó. Vì vậy, nó chạy trên Ethereum, cho phép thêm vô số tính năng, ngăn ngừa lỗi và đảm bảo tính ổn định và phát triển cũng như triển khai nhanh hơn.
Worldcoin đã là dự án đầu tiên giới thiệu và triển khai hệ thống mới gọi là Proof-of-Personhood. Hệ thống mới này muốn đảm bảo rằng ai tham gia Worldcoin chỉ có thể tham gia một lần. Để làm được điều này, Worldcoin sử dụng thông tin sinh trắc học dưới dạng quét mống mắt, tạo ra “IrisHash,” đảm bảo tính duy nhất của Proof-of-Personhood. IrisHash là một mã được lưu trữ ngay trong mống mắt, thiết bị quét mống mắt của Worldcoin được gọi là “orb”.
Nó được bảo vệ nhờ các phương pháp mật mã hóa tăng cường quyền riêng tư như chứng minh không cần biết. Cơ sở logic ở đây khá đơn giản. Nếu thuật toán tìm thấy sự khớp cho bất kỳ IrisHash nào, có nghĩa là người dùng đã có một tài khoản, vì mống mắt của mỗi người là duy nhất, điều này ngăn người dùng tạo nhiều tài khoản.
Ngược lại, nếu không khớp, người dùng có thể tiếp tục đăng ký và được cung cấp một ví và mã QR duy nhất, thông qua đó họ có thể truy cập vào tài khoản trong ví Worldcoin. Đa số người dùng sẽ nhận được một số phần thưởng khi tham gia Worldcoin, thường là trong hình thức token Worldcoin hoặc bitcoin trị giá khoảng 25 đô la Mỹ.
Như đã đề cập trước đó, orb chrome quét mống mắt là thiết bị mà Worldcoin đã chọn để chuyển đổi nhận dạng duy nhất về mặt vật lý thành thế giới kỹ thuật số. Nó cũng quét một số điểm sinh trắc học khác như chiều cao, cân nặng, chủng tộc, v.v. Một số người thậm chí cho rằng nó cũng dùng làm đo nhịp tim hoặc nhiệt kế.
Tranh cãi xung quanh “orb” và quét mống mắt
Tuy nhiên, điều mà có thể trông như một giải pháp công nghệ tuyệt vời trong hình thức của orb chrome cũng là một trong những mục tiêu chính của các thuyết âm mưu và tranh cãi. Theo nhiều người, orb chrome cũng thu thập vô số dữ liệu khác mà tổ chức và nhóm đứng sau Worldcoin đã không quảng cáo trước đó.

Technological setup of Worldcoin’s orb. Source: worldcoin.org
Có một số thông tin về việc thu thập dữ liệu đã được công nhận bởi nhóm Worldcoin trong quá khứ, nhưng mức độ mà điều đó đang diễn ra vẫn chưa được biết. Và mục đích cũng chưa được biết, mặc dù nhóm muốn đảm bảo rằng họ càng minh bạch càng tốt trong việc này. Công ty đã tuyên bố như sau:
“Việc thu thập dữ liệu không nhằm mục đích tạo lợi nhuận hoặc giám sát người dùng như nhiều công ty công nghệ khác. Thay vào đó, mục tiêu của chúng tôi là sử dụng dữ liệu với mục đích phát triển thuật toán để giảm thiểu gian lận và nâng cao quyền riêng tư của người dùng.”
Tuy nhiên, cần thêm vào đó rằng dự án không có whitepaper và cũng chưa công bố mã nguồn hay mã nguồn mở. Điều này có ý nghĩa tiêu cực, đặc biệt trong thế giới tiền điện tử, luôn đặt ra một số cảnh báo và tín hiệu đỏ.
Nhóm đội ngũ sáng lập
Đội ngũ đằng sau Worldcoin có nhiều tên tuổi nổi tiếng và đã thu hút được một số lượng lớn các nhà đầu tư tài ba. Người sáng lập và cựu CEO là Sam Altman, người đã từng là Chủ tịch của Y Combinator – một công ty ở Thung lũng Silicon chuyên mở rộng doanh nghiệp. Ông cũng là CEO của OpenAI, công ty đứng sau ChatGPT – một trong những “cơn sốt” AI hype hiện nay. Cùng với đó, còn có Max Novendstern – một trong những người đồng sáng lập, đã có kinh nghiệm làm việc tại Wave – một công ty công nghệ tài chính.
Sau đó, hai người đồng sáng lập này đã được sự tham gia của Alex Blania, người hiện là CEO của Worldcoin. Dự án cũng được hỗ trợ bởi công ty Tools for Humanity đặt tại San Francisco. Dự án này không chỉ có các tên tuổi lớn trong đội ngũ cùng với các nhà sáng lập và thành viên nhóm lõi, mà còn có trong số các nhà đầu tư.
Trong số các nhà đầu tư, Andreessen Horowitz là nhà đầu tư lớn nhất, đã dẫn dắt dự án này trong một vòng đầu tư mà trong đó họ đã huy động được hơn 100 triệu đô la và tăng giá trị từ 1 tỷ đến 3 tỷ đô la.
Điều này chưa phải là tất cả. Danh sách các nhà đầu tư còn bao gồm Coinbase Ventures, 1confirmation, Day One Ventures hoặc CoinFund. Thú vị hơn nữa, Worldcoin có nhiều nhà đầu tư riêng có giá trị đáng kể như Reid Hoffman – người sáng lập LinkedIn hay Sam Bankman-Fried – người sáng lập sàn giao dịch FTX exchange từng hoạt động.
Trong khi hầu hết số token dự kiến sẽ được phân phối cho người dùng (khoảng 80%), 20% còn lại dự kiến sẽ được phân phối cho nhân viên và nhà đầu tư của Worldcoin, cả hai nhóm này đều nhận 10%.
Huge list of challenges and red flags
Như đã đề cập trước đó, dự án này bị bao quanh bởi nhiều tranh cãi và thách thức. Trong khi điều này khá phổ biến đối với bất kỳ dự án nào, nhưng trong trường hợp này, có quá nhiều thách thức. Đây chỉ là một danh sách ngắn về một số trong số chúng:
- Mối lo ngại về an ninh: TechCrunch đã đưa tin rằng nhiều quả cầu Worldcoin đã bị nhiễm phần mềm đánh cắp mật khẩu. Điều này cho phép hacker hoàn toàn kiểm soát bảng điều khiển của người điều hành.
- Mối lo ngại về quyền riêng tư: Song song với các mối lo ngại được đề cập ở trên, có những vấn đề liên quan đến quyền riêng tư, do sự nhận dạng sinh trắc học và quét hình đồng tử, là một chủ đề rất nhạy cảm. Nhiều người đam mê tiền điện tử rất quan tâm đến quyền riêng tư và nặn danh, điều này dẫn đến sự phê phán về quy trình quét hình đồng tử toàn bộ.
- Khả năng mở rộng và tính khả thii: ngay cả khi một số mối quan ngại trước đây cho phép dự án phát triển, thực tế vẫn là tính khả thi và khả năng mở rộng lâu dài của Worldcoin đều khá không chắc chắn. Worldcoin đã nhiều lần tuyên bố rằng họ đang có sứ mệnh có hơn 1 tỷ người dùng vào cuối năm 2023, nhưng thực tế là cho đến hiện tại, họ chỉ có ít hơn 2 triệu người dùng đã được xác minh và quét. Còn tệ hơn nữa, việc “tuyển dụng” người dùng hiện tại của họ được thực hiện ở những nơi như Kenya, Indonesia, Sudan hoặc Chile, các quốc gia có mức nghèo đói cao và không cung cấp đủ sự phân phối cho các nhóm khác nhau.
- “Creepy all-seeing eye”: Theo các nhà kinh tế nghiên cứu của Microsoft, Glen Weyl, việc Worldcoin hoàn toàn phụ thuộc vào một “Creepy all-seeing eye” làm cho tương lai của nó rất đáng ngờ. Nhiều người có thể coi quả cầu này như một tương lai u ám và ào ạt hơn là những thời điểm tốt đẹp và bao trùm. Ngoài ra, đã được đưa ra thông tin rằng quả cầu không hoạt động đúng cách. Worldcoin đã lờ đi tất cả những cáo buộc và phản ứng với tất cả chúng như “những trường hợp cô lập”.

Process of scanning with the orb. Source: ft.com
5. Các phần thưởng bí ẩn: Một cảnh báo khác đến từ việc rất nhiều việc tuyển dụng thành viên mới hiện nay được thực hiện đáng ngờ. Điều này bao gồm việc tổ chức các cuộc phân phát quà bí ẩn, việc giáo dục lộn xộn hoặc các thực hành tiếp thị đánh lừa. Nhiều người dùng đã cho biết rằng họ cảm thấy quá trình “đăng ký” toàn bộ có vẻ như việc thu thập dữ liệu hơn là phân phối token công bằng nhất thế giới.
6. Địa chỉ email và số điện thoại: Mặc dù công ty đã tuyên bố rằng họ không thu thập địa chỉ email và số điện thoại sau khi quét hình đồng tử, đã có vô số trường hợp trong đó những người dùng tiềm năng mới cũng như những người giới thiệu người dùng, cho biết rằng mà không có địa chỉ email và số điện thoại, họ không thể tạo hoặc kết nối với ví mới. Điều này cũng làm nổi bật hơn nữa điểm đỏ trước đó về việc tuyển dụng đánh lừa.
Đây chỉ là một số trong số “red flag” phổ biến nhất. Các vấn đề khác bao gồm các vấn đề với các cơ quan quản lý và chính phủ chủ yếu do quyền riêng tư và an ninh, nhu cầu quét mống mắt của con người, dẫn đến việc giảm tốc độ chấp nhận, sự phản kháng lớn từ người dùng trong cộng đồng tiền điện tử hoặc thông điệp mơ hồ về dự án
Tạm kết
Worldcoin đã nhận được sự quan tâm không nhỏ không chỉ từ các phương tiện truyền thông tiền điện tử mà còn trên các tạp chí, trang web và cổng thông tin tài chính và công nghệ. Tuy nhiên, trong khi dự án này nhận được sự ủng hộ từ các nhà đầu tư lớn cũng như một team sáng lập tuyệt vời đứng sau, thì danh sách những “tín hiệu đỏ” liên quan đến dự án này là vẫn được xem là bất tận! Chính vì lý do này, các nhà đầu tư hoặc người dùng tiềm năng cần rất cẩn trọng khi đến với dự án. Hãy nhớ rằng sau khi quét hình mống mắt của bạn, tổ chức này sẽ có thông tin sinh trắc học của bạn mãi mãi.
Tham gia cộng đồng BingX của chúng tôi để có cơ hội học hỏi thêm về các lĩnh vực crypto, Web3 và NFTs!
Facebook: https://www.facebook.com/BingXVietnam/
Twitter: https://twitter.com/BingXVietnam
Telegram: https://t.me/BingXVietnam
Khuyến cáo: Độc giả nên thực hiện nghiên cứu riêng của mình trước khi thực hiện bất kỳ hành động nào. BingX không chịu trách nhiệm trực tiếp hoặc gián tiếp về bất kỳ thiệt hại hay mất mát nào được gây ra hoặc được truyền thông là do sử dụng, tin tưởng vào bất kỳ nội dung, hàng hóa hay dịch vụ nào được đề cập trong bài viết.